Hasmi s’fle

 

TUMENISHT: Duke përfituar nga një fundjave tejet i zgjatur në Shqipëri, dhe nga vështirësitë që ka shkaktuar moti i keq në zonat verilindore të vendit, serbët u vodhën shqiptarëve një figurë minore të epopesë skënderbejane, dhe pikërisht fisnikun Viç Branko, i cili sot e tutje nuk do të jetë më pjesë e bashkëluftëtarëve të heroit tonë kombëtar.

Historiani serb Oliver Shimdiq, në një artikull të botuar me pseudonim në blogun e vet, pretendoi se i ka bërë një lexim të ri emrit të atij fisniku, si pasojë e të cilit ka arritur në versionin Branko Viçi, ose Brankoviçi; duke shtuar se ishte e zakonshme që në mesjetë njerëzit të njiheshin vetëm nga mbiemri dhe emri, nëse duhej, mund të përftohej duke e ndarë mbiemrin në pjesë.

Sipas historianëve shqiptarë, dhe veçanërisht studiuesit Elzet Gërbi, Viç Branko ka qenë i pranishëm gjatë Kuvendit të Lezhës, si përfaqësues i trevave të Rrogozhinës; por më vonë rezulton i vrarë pas një konflikti me të motrat e Gjergj Kastriotit, në lidhje me emrin e vërtetë të babait – Gjon, Ivan, Joan, Jovan, Johannes, Joanus, apo Iannis? Humanisti i madh Marin Beçikemi tregon në kujtimet e veta se Viçi mori nga një goditje thike për çdo version të emrit; derisa dha shpirt.

Akademia e Shkencave në Tiranë, Shoqata për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore, Shoqata e Veteranëve të Epopesë Antiosmane dhe forumi intelektual online Bretkosat, me një deklaratë të përbashkët sot në mëngjes, premtuan se po bëjnë gati dokumentacionin për ta paditur historianin Oliver Shimdiq në Gjykatën e Strasburgut; meqë çdo përpjekje për të hedhur baltë mbi figurën e luftëtarit Viç Branko, dhe për t’ia ndërruar emrin në Branko-Viç është në kundërshtim me faktet dhe fyen jo vetëm të vërtetën historike, por edhe një popull të tërë si yni.

© OBOBO NEWS

Burime të reja energjie

 

PRISHTINË: OJQ-të e shumta në Tiranë do të fillojnë të prodhojnë energji elektrike – kështu u deklarua në Konferencën e Dytë Kombëtare të Burimeve Alternative të Energjisë, që po mbahet këto ditë në një nga sallat e hotelit “Ad Interim”, në Tiranë. Projekti pilot, i financuar nga një grant i Fondit Europian të Transformimit, në bashkëpunim me UNESCO-n, grupin rock U2 dhe organizatën mjedisore “Shiny Rooftops”, parashikon një periudhë fillestare kur elektriciteti i përftuar nga OJQ-të do të përdoret për furnizimin e kryeqytetit me energji ekologjikisht të pastër; të ndjekur nga një periudhë e dytë, kur OJQ-të jo vetëm do ta shtrijnë rrjetin e tyre në mbarë territorin shqiptar dhe në Kosovë, por do të prodhojnë energji edhe për eksport. “Kemi në gjirin tonë të rinj dhe të reja të mrekullueshëm, njerëz me energji të freskëta dhe të pashterrshme, që janë të gatshëm t’i vënë këto energji në shërbim të vendit të tyre, të familjeve të tyre, të shoqërisë civile dhe të business-it,” i thotë agjencisë OBOBO NEWS Nevila Vuthi-Avilar, kryetare e Sindikatës Shqiptare të OJQ-ve dhe veprimtare në fondacionin “Luce Irrigaray”, me qendër në qytetin piktoresk të Laçit. “Jetojmë në një botë të përshkuar nga procese dinamizmi të paparë, ku elektriciteti para se të ndriçojë dhomat, do të ndriçojë mendjet.” Një pjesë e mirë e OJQ-ve të Tiranës janë në gjendje ta prodhojnë vetë energjinë që u duhet për të funksionuar duke çliruar në atmosferë kryesisht aromë portokalli dhe vaniljeje, por një pjesë tjetër varet ende nga kapriciot e rrjetit kombëtar të shpërndarjes. Në fjalën e vet në sesionin e mesnatës të Konferencës së Dytë Kombëtare të Burimeve Alternative të Energjisë, ministri i Drejtpeshimit dhe Cikleve, dr. Meleq Buxheti, premtoi se së shpejti do të bëhet i mundur instalimi, në të gjitha business-et që operojnë në kryeqytet, i kontatorëve dydrejtimorë (bidireksionalë) të energjisë, për të matur kontributin e mirëfilltë të OJQ-ve në bilancin energjetik të shoqërisë shqiptare, duke përfshirë edhe shoqërinë civile. “Tani po studiojmë mundësitë për rekuperimin e energjive që kemi shpërdoruar në të shkuarën,” thotë Nevila Vuthi-Avilar. “Në fund të fundit, njeriu është i ri vetëm njëherë.”

© OBOBO NEWS

Ngjarje e rëndë

 

KOTORR: Debati i fundit në shtyp në lidhje me veprën kushtuar Skënderbeut, të akademikut zviceran Oliver Jens Schmitt, shkaktoi viktimën e parë në radhët e intelektualëve kryeqytetas. Sot paradite, historiani mirditor Frrok Gjoni, doktor i shkencave, qëlloi me patllake në shkallët e hotel “Mamicës” në Tiranë, përkthyesin e librit, Ardian Klosin, edhe ai doktor i shkencave.

Rikthehet dueli

 

 

Një projekt-propozim i paradokohshëm i deputetes së djathtë Vizhdan Gzimja u miratua në ligj nga Kuvendi i Republikës Shqiptare, pas një votimi të përshpejtuar, që vëzhguesit e cilësuan të rreptë, por të drejtë.

Duke filluar nga data 1 janar 2009, dueli formal do të lejohet me ligj brenda territorit shqiptar, për shtetas shqiptarë dhe të huaj.

Heqje vizash

SAN MARINO: Zëdhënësi privat i kryeministrit, Shpat Kroi, i konfirmoi sot agjencisë sonë se, duke filluar nga dt. 14 korrik 2008, qytetarët e Republikës së Shqipërisë mund të lëvizin pa viza në drejtim të Ishujve Papafanga, një mbretëri e vogël dhe paqësore në Oqeanin e Qetë.

Vendimi për heqjen e vizave u mor nga të dy palët, gjatë një bisede të gjatë telefonike midis kryeministrit shqiptar Berisha, dhe princit trashëgimtar të kurorës të Mbretërisë së Ishujve Papafanga, shkëlqesisë së tij Irdran Dvirdra.

Thuhet se Berisha dhe Dvirdra janë takuar për herë të parë rastësisht gjatë punimeve të Forumit të Crans Montana, pasi kryeministri ynë u ndal për t’i dhënë ndihmën e parë monarkut nga Paqësori, i cili ishte aksidentuar duke rrëshqitur me ski, së bashku me bashkëshorten e vet Bashka.

Thuhet edhe se shkëlqesia e tij Dvirdra i ka premtuar kreut shqiptar të ekzekutivit se do të ushtrojë ndikimin e tij të konsiderueshëm, që në një të ardhme të afërt edhe Ishujt Tonton-Makut, Ishujt Toptan-Zasllan, dhe kalifati i Salabakut të lejojnë hyrjen në territoret e tyre të shqiptarëve pa viza.

Republika shqiptare, nga ana e vet, do të bëjë çmos që Komisioni i OKB-së për Mbrojtjen e Faunës Paqësore t’i ndezë dritën jeshile flotës luftarake-detare të ishujve Papafanga për të vrarë një balenopterë të sëmurë, e cila që prej dy vjetësh ua ka nxirë jetën jahteve private që rreken të hyjnë në molon e vetme turistike të ishullit.

Zëdhënësi Kroi nuk pranoi të komentonte rreth zërave se, gjatë bisedës së tyre telefonike, të cilën e mundësoi Vodafone, kryeministri Berisha bisedoi me princin Dvirdra edhe për mundësitë që firmat private nga Ishujt Papafanga të investojnë në industrinë e amortizuar shqiptare të konservimit të peshkut.

Përgatiti: Hrisulla Ksestra

(c) OBOBO NEWS

Pastrim gjuhe

“Zhvillimet gjuhësore shihen në vogëlsira”, kështu u shpreh dijetari turk me origjinë shqiptare Aziz Gündüz. Sipas gjuhëtarit, filozofit, etimologjistit, strukturalistit Gündüz, gjuha shqipe po pastrohet dita ditës. “Shenja e parë dhe e pamohueshme – u shpreh ai në emisioni “Troç fare” të Topless Channel – është transformimi i spektaklit Miss Albania në Miss Shqipëria”.

“Vetëm pak vite më parë, një ndryshim i tillë rrënjësor as që mund të imagjinohej. Sot tingëllon më bukur Miss Shqipëria”, nënvizoi, midis të tjerash shkrimtari Aziz Gündüz.

Lidhur me kërcënimet e supozuara ndaj gjuhës shqipe, gramaticieni Gündüz tha: “Gjërat nuk duhen marrë kallëp. Puristët janë për nga natyra të paduruar, por kush duron fiton, siç thotë populli”.

“Gjuha shqipe është nga gjuhët më të vjetra në botë, shtoi intelektuali turk. Ajo është gjuhë indoevropiane, çka do të thotë antike. Ajo ka përballuar shumë stuhi, si rrjedhim përballoi më së miri edhe spektaklin modern Miss Albania. Apo tani duhet të them Miss Shqipëria?”, buzëqeshi me dashamirësi semiologu i njohur dhe miku turk Aziz.

© OBOBO NEWS

Shkurt nga vendi

SHIJAK: Falimentoi shtypshkronja historike “Vëllezërit Xhagjika”. Burime të Ministrisë së Komunikacioneve konfirmojnë se ky falimentim i shpallur mbrëmë në mesnatë erdhi pasi Drejtoria e Përgjithshme e Postave Shqiptare e vuri në pezull porosinë madhore që i kish bërë kësaj shtypshkronje për një sasi prej 144.000 pullash poste me portretin e ambasadorit amerikan në Shqipëri, z. Jimmy Whithers, në pritje të sqarimit të akuzave të nivelit të lartë që i janë bërë diplomatit të shquar për implikim në aferën e municioneve kineze. Mësohet, me këtë rast, se asgjësimin e pullave të postës do ta bëjë një firmë e besuar shqiptare, e drejtuar nga biznesmeni patriot Kosta Grabocka.

+ + +

KUÇOVË: Në kuadrin e zgjerimit të bashkëpunimit me ushtritë e vendeve mike, Shqipëria do t’i vërë në dispozicion hapësirën e vet ajrore forcave të armatosura të Izraelit, në rast të një konflikti të armatosur të këtij vendi me regjimin anti-semit të Iranit, i tha agjencisë OBOBO gjeneral major Ridvan Verzivolli. Jam i sigurt se të njëjtën gjë do të kish bërë edhe Izraeli për ne, nëse aviacionit tonë do t’i duhej të godiste rrufeshëm objektiva strategjikë, në distancë të madhe, tha ushtaraku i lartë shqiptar. Avionët luftarakë izraelitë, shpjegoi më tej Verzivolli, mund ta shfrytëzojnë hapësirën tonë ajrore për t’u furnizuar me karburant, ose edhe thjesht për t’u shplodhur.

+ + +

STRASBURG: Sipas një direktive madhore të Parlamentit Europian miratuar tani së fundi, vendet që aspirojnë për t’u futur në Europën e Bashkuar duhet të sigurojnë që të paktën 10% e anëtarëve të parlamentit të jenë të orientimit homoseksual, ose gay. Kryetari i Fondacionit për Barazinë Seksuale në Institucionet e Republikës Shqiptare, dr. Aleko Lejleqi, deklaroi me këtë rast se nuk është e nevojshme të zhvillohen zgjedhje të reja, por vetëm që deputetë ekzistues të krejt spektrit politik të fillojnë të luajnë me letra të hapura e të mos fshihen më pas fustaneve të të dashurave të tyre kozmetike.

© OBOBO NEWS

Libër me mik

Botohet në Danimarkë libri “Këtu fluturon shqipja” (“Den ørn flyver her ovre”), i autorit të njohur danez Lars Hjelmstrøglebrøggse.

Me këtë rast Kristanthi Popovic e OBOBO NEWS udhëtoi drejt Kopenhagen-it, për t’u takuar me z. Hjelmstrøglebrøggse dhe për të biseduar në lidhje me suksesin e tij të fundit.

Shqipëria është misteri i fundit i Europës, shkruan Hjelmstrøglebrøggse. Vend i vogël ballkanik, buzë Adriatikut, ka njohur pushtimet e egra romake, sllave, bizantine dhe më pas otomane.

Pyetjes sonë nëse ai mendon se Shqipëria është vend malor, Hjelmstrøglebrøggse iu përgjigj: “po, është vend malor, nuk ka asnjë dyshim.”

Pjesa më e madhe e librit i kushtohet Aeroportit të Rinasit, të cilin Hjelmstrøglebrøggse e krahason me aeroporte të tjera që ka vizituar.

Nuk mungojnë edhe vërejtjet e mprehta për xhamitë, lopët në autostradë dhe lypësit e rrugëve.

Kryeqyteti i Shqipërisë është Tirana, shkruan Hjelmstrøglebrøggse.

Me gjithë qejf, autori danez pranon të bisedojë me korrespondenten tonë Popovic.

Le të flasim për mikpritjen tradicionale në Rinas, thotë ai.

Gjatë vizitës në Shqipëri, miku nga veriu i ftohtë i Europës ka mësuar se Nënë Tereza është me origjinë shqiptare.

Ai i kushton një paragraf të tërë Skënderbeut, të cilin e quan “heroi i Krujës.”

Ju keni edhe një shkrimtar të madh me famë botërore, i thotë Hjelmstrøglebrøggse korrespondentes sonë: Ismail Kadarenë. Sipas një deklarate të ministrit danez të Informacionit, librat e Kadaresë pëlqehen shumë në Danimarkë.

Megjithatë, bën shaka Hjelmstrøglebrøggse, nuk ju premtoj dot se suedezët do t’ia japin çmimin Nobel.

Hjelmstrøglebrøggse ka mbetur gojëhapur nga ngjyrat që i ka dhënë qytetit të Tiranës kryetari i Bashkisë, Edi Rama. Nuk e dija që kishte qenë piktor, thotë Hjelmstrøglebrøggse.

Në libër flitet edhe për gjakmarrjen, rakinë, kanunin, bunkerët, vejushën Hoxha, koranin, Kuranin, Butrintin, virgjineshat e Veriut, besën shqiptare dhe fatin e hebrenjve gjatë Luftës II Botërore.

Një tjetër zbulim me interes që ka bërë udhëtari danez i tre kontinenteve është se shqiptarët janë të ndarë në gegë dhe në toskë.

Megjithatë, i thotë ai korrespondentes Popovic, gjuha shqipe nuk ka lidhje të ngushta me asnjë gjuhë tjetër indo-europiane.

Hjelmstrøglebrøggse ka vizituar disa kafene në Tiranë, ku është takuar me të rinj e të reja, me të cilët ka folur anglisht. Më kanë pëlqyer sidomos anëtarët e organizatës rinore “Mjaft”, kujton ai.

Nga avioni, shkruan Hjelmstrøglebrøggse, pashë plazhet e mrekullueshme të këtij vendi të lashtë, rrëzë maleve të thepisura ku e ngre folenë shqiponja dykrenare e flamurit kombëtar.

Të parët e shqiptarëve janë ilirët, thotë Hjelmstrøglebrøggse, duke u pozicionuar haptazi në favor të kësaj teze. Për ilirët dhe të tjera tema të lashtësisë, autori danez ka biseduar me arkeologun veteran Myrteza Tartakuti, në kalanë e Beratit ose të Gjirokastrës.

Shqipëria, vëren Hjelmstrøglebrøggse, ka veçorinë që të kufizohet me ish-Jugosllavinë në veri, dhe me Greqinë në jug.

Aventurieri danez tregon për një shëtitje me biçikletë buzë lumit Lana në Tiranë, ku ka kryqëzuar shteg me presidentin e republikës, Bamir Topin. Së bashku me presidentin, ai viziton stadiumin ku vite më parë ka luajtur skuadra daneze e futbollit “Brøndby”.

Në Shqipëri pashë njerëz që e donin të ardhmen, shkruan Hjelmstrøglebrøggse: parrukierë, balerinë, gazetarë, kamerierë, sekserë, kafetierë, banakierë, oficerë, berberë, konferencierë, botues, video-artistë, fotomodele, arkitektë, bodyguards, security guards, disenjatorë rrobesh banjoje, producentë, dentistë, kineastë.

Ai kujton me mall audiencën që i dha ministri i Arkivave, Ylli Papafango. Gjatë bisedës 1-orëshe, të dy palët arritën në përfundimin kurioz se kishin qenë në hotelin “Wilde Gans” në Amsterdam në të njëjtën kohë, madje kishin frekuentuar të njëjtat lokale të natës.

Së shpejti, libri “Den ørn flyver her ovre” do të përkthehet në shqip, për t’iu dhënë në dorë lexuesit tonë.

Erdha dhe u largova si miku juaj, thotë Hjelmstrøglebrøggse. Do të më dukej ëndërr, sikur të mos ma kujtonte ky libër modest, por i ndjerë.

Përgatiti: Kristanthi Popovic.

© OBOBO NEWS, Hjelmstrøgle Udgiver

Unazë fejese për Tiranën

Përurohet në Tiranë, në prani të një numri të madh ambasadorësh të huaj të akredituar në Republikën Shqiptare, unaza permanente urbane e qendrës.

E ndërtuar sipas një projekti të arkitektit me famë botërore, Daniel Liebeskründe, kjo unazë pritet ta rreshtojë kryeqytetin e këtij vendi të vogël ballkanik ndër metropolet më të avancuara të planetit.

Unaza konsiston në një strukturë toroidale asimetrike në formë unaze, me drejtim Lindje-Perëndim, përkatësisht Veri-Jug.

Ajo do të ndërpresë akset kryesore rrugore të kryeqytetit dhe do të ndërpritet prej tyre.

Duke përuruar projektin, gruaja e arkitektit me famë botërore Liebeskründe, edhe ajo arkitekte me famë botërore Pamphila Popovic-Liebeskründe, falënderoi Bankën Botërore, për grantin që i dha këtij projekti pilot.

Rreth 8400 automjete do të qarkullojnë çdo ditë në unazë, deklaroi nënkryetari i Bashkisë së Tiranës, Mili Papanathanaili, në drejtim të kundërt me atë të akrepave të sahatit.

Ndryshe nga ç’është shkruar në disa gazeta të djathta, unaza e konceptuar nga Liebeskründe nuk do t’i shërbejë drejtpërdrejt qarkullimit në kryeqytet, por imazhit të një vendi që kërkon të bëjë pjesë në modernitet, tha Pathanapanaili.

Automjetet do të përdorin forma energjie alternative dhe do t’i japin kryeqytetit shqiptar pamjen e një vatre ballkanike të business-it.

Automjetet, tha Papathanaili, duke cituar edhe një enciklikë të guru-së arkitektonike Liebeskründe, janë në këtë rast pjesë e projektit, jo beneficiarë prej tij.

Vizitori që i afrohet Tiranës sipas aksit Lindje Perëndim, do të ndeshet me pamjen e një trafiku të dendur, por harmonik, që e ndërpret në mënyrë perpendikulare vektorin me kahje nga qendra.

Unaza permanente e qendrës së qytetit do të mirëmbahet nga një firmë austriake, e cila ka fituar tenderin e shpallur nga një firmë turke.

Kjo vepër, e cila fitoi çmimin e parë edhe në Biennalen e Rripit të Gazës, u vlerësua veçanërisht për atë që, për herë të parë në hemisferën perëndimore, trafiku shndërrohet në pjesë integrale e dialogut të strukturave urbane me qytetarin, tha Panathanaili.

Vetëm një gjeni si Liebeskründe mund ta distilonte problemin e trafikut metropolitan, për të nxjerrë që andej esencën dinamike të nxitjes për lëvizje, shpejtësisë, spiralit toroidal si permanencë e hiperkinetizmit modern, shpjegoi Panapathanaili.

Automjetet brenda unazës, lëvizja e të cilave do të drejtohet në mënyrë satelitare, do të kenë një shpejtësi mesatare prej 14 km në orë.

Çuditërisht, vërejti Panathanamili, kjo strukturë do të jetë e dukshme nga hapësira dhe mund të fotografohet edhe anija kozmike Space Shuttle, çka do ta futë kryeqytetin shqiptar në listën e atyre pak zonave urbane që kanë çfarë t’i thonë hapësirës ndërplanetare.

Të pranishmit në ceremoninë e përurimit, i dërguan një telegram edhe ambasadorit amerikan në Tiranë, i cili nuk ndodhet këto ditë në Shqipëri.

© OBOBO NEWS

Zbulim i madh muzeologjik

BOSTON: Zbulohet vrima që i bëri gjylja e topit në gjoks kreshnikut Mic Sokoli.

Njoftimin për këtë zbulim të rrallë në llojin e vet ua bëri sot gazetarëve të akredituar pranë agjencisë OBOBO NEWS prof. Nako Kanaçi, anëtar korrespondent i Akademisë Shqiptare të Massachusetts.

Shumë studiues ishin vënë në gjurmë të kësaj vrime prej kohësh, por vetëm prof. Kanaçit i buzëqeshi fati, sepse vetëm prof. Kanaçi e kishte mendjen të përgatitur.

“Indiana Jones has always been my role model,” tha prof. Kanaçi, në anglishte të kulluar.

Vrima që i hapi gjylja e topit tragjikisht në gjoks kreshnikut Mic Sokoli u zbulua në Arkivat Sekrete të Vatikanit, së bashku me këmborën e cjapit të oxhakut të Markagjonajve, vulën e bibliotekës së Haxhi Qamilit dhe një sapun artizanal rroje që kanë përdorur vëllezërit Çerçiz dhe Bajo Topulli.

“Në vetvete dhe për vetveten, kjo vrimë e sapozbuluar është dëshmi e pakundërshtueshme se miti historik i ka rrënjët në realitet,” u tha të pranishmëve prof. Musamedin Muhedini, drejtor i departamentit të Zbulimeve Madhështore, pranë Muzeut Kombëtar Historik në Tiranë.

Vrima është rrethore, me diametër rreth 12 cm; pak e dëmtuar në skajet, por përgjithësisht e ruajtur mirë.

Ka të dhëna se, para se të përfundonte në Arkivat e Selisë së Shenjtë, vrima ka qenë, për pak kohë, në zotërim personal të familjarëve të Ali bej Këlcyrës, dhe pastaj ka përfunduar në një manastir në ishullin Krk, të bregdetit dalmat.

Pyetjes nëse ka sado pak shanse që kjo vrimë të bashkohet një ditë me xhamadanin e Mic Sokolit, i cili ruhet tashmë në një stendë të posaçme, në Muzeun Kombëtar Historik në Tiranë, prof. Nako Kanaçi nuk iu përgjigj, duke përmendur një marrëveshje që kishte me Arkivin e Vatikanit në lidhje me të drejtën e transportimit të vrimës përmes kufijve të shtetit të vogël papal.

“Hë për hë do të mjaftohemi të ekspozojmë në mjediset e muzeut tonë një kopje të rregullt të kësaj vrime,” tha nga ana e vet prof. Musamedin Muhedini.

Zbulimi i vrimës nga ana e studiuesit veteran Nako Kanaçi u mundësua falë një euro-granti personal të ministrit shqiptar të Arkivave, prof. dr. Ylli Papafango.

© OBOBO NEWS